Wieża na Górze Borówkowej - położenie
Góra Borówkowa to jeden z najwyższych szczytów Gór Złotych - 902 m.n.p.m. i najwyższy szczyt w Gminie Lądek-Zdrój. Jego położenie powoduje, że jest jednym z najlepszych punktów widokowych na Ziemi Kłodzkiej. Roztacza się stąd panorama na Przedgórze Sudeckie, Karkonosze ze Śnieżką, wszystkie pasma górskie Ziemi Kłodzkiej, Lądek - Zdrój oraz masyw czeski Wysoki Jesennik. Ten graniczny szczyt wznosi się nad wsią Wrzosówka, zlokalizowaną na północ od Lądka-Zdroju. Ramiona góry Borówkowej opierają się od wschodu o Przełecz Ladecką nad wsią Lutynia (610 m.) i od zachodu o Przełęcz Różaniec nad wsią Orłowiec (583 m.). Swą nazwę zawdzięcza obficie występującym tu czarnym jagodom - borówkom (cz.).
Wieża na Górze Borówkowej - historia
Pierwsze obiekty turystyczne zaczęły powstawać na szczycie góry w II połowie XIX wieku. Na przestrzeni wieków stanęło tam schronisko turystyczne oraz cztery wieże widokowe, które najczęściej zbudowane z drewna, szybko ulegały zniszczeniu.
Latem 1870 wybudowano na Borówkowej pomost przypominający wieżę, który ułatwiał turystom oglądanie panoramy ze szczytu. Służył jako punkt widokowy. Inicjatorem budowli był zarząd uzdrowiska w Lądku-Zdroju. Budowla przestała istnieć w latach 1880-1882. Nową wieżę widokową wzniosła w 1889 r. sekcja lądecka Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego GGV z pomocą miasta Lądek Zdrój. Budowla miała 17 m wysokości. Oficjalne otwarcie nastąpiło 2 sierpnia 1890 r. U podnóża wieży znajdowało się zadaszenie dla turystów, w które chroniło turystów przed deszczem. Druga wieża na Borówkowej istniała jedynie 11 lat. W dniu 16 sierpnia 1900 r. dwie uczestniczki wycieczki z Javorníka miały wypadek. Gdy wchodziły złamał się pod nimi stopień i turystki spadły. Odszkodowanie, które musiano wypłacić turystkom, niemaże zrujnowało lądecką sekcję GGV. Naprawa budowli nie była możliwa, gdyż drewno było już spróchniałe. 16 września 1900 r. konstrukcja sama się zawaliła.
Trzecią wieżę wybudowano po 8 latach. Otwarcie nastąpiło 30 sierpnia 1908 r. Mimo fatalnej pogody było obecnych wielu prominentnych osobistości, m.in. książę Fryderyk Wilhelm, przyszły starosta ząbkowicki (syn księcia Albrechta)
W przemówieniu wspomniał swój pobyt na Borówkowej przed ponad 20 laty. Trójkondygnacyjna wieża na Borówkowej zaprojektowana przez Aloisa Uttnera z Javorníka miała 21 m wysokości, na najwyższy taras widokowy położony na wysokości 15 m.
W latach 1910–1911 wybudowano obok wieży niewielki schron, w którym oferowano turystom skromne posiłki. W 1922 r. i ta wieża zawaliła się.
W 1929 r. na szczycie góry rozpoczęto kolejną budowę schroniska według projektu inżyniera Herberta Uttnera (syna Aloisa). Otwarcie schroniska na Borówkowej nastąpiło 29 maja 1930 r. Pierwszym dzierżawcą został emerytowany nauczyciel Rudolf Moche. Częstym gościem na Borówkowej był pisarz i poeta Paul Keller. W celu upamiętnienia jego wizyt 12 czerwca 1932 r. powstał w schronisku Paul Keller Ecke – kącik Paula Kellera utworzony przez Mochego. Ponadto w 1935 r. po śląskiej stronie zarząd lasów z Lądka-Zdroju wybudował pod szczytem, powyżej Białej Studni schron turystyczny. Nazwany został Belvedere i w krótkim czasie opiekę nad nim przejęło GGV. Schronisko na Borówkowej było czynne do 1941 r.
Po II wojnie światowej schronisko nie zostało uruchomione i ulegało dewastacji. Zburzono je w latach 1955–1964. Ruch turystyczny zamarł niemal całkowicie. Wsie wokół szczytu (m.in. Wrzosówka po polskiej stronie) prawie wszystkie wyludniły się i zniknęły. Teren pozostał odludny do dziś.
Współczesna wieża została wybudowana i otwarta w imponującym tempie w 2006 r. po czeskiej stronie granicy. Inwestorem było miasto Javornik. Budowla ma 25,4 m wysokości, a punkt widokowy znajduje się 1,4 m niżej. Konstrukcja jest już stalowa, a z zewnątrz deskowana, by nawiązywała do poprzednich projektów. Przypomina wielki walec nakryty stożkowatym daszkiem. Wiedzie na jej szczyt ponad 150 schodów, a na samej górze jest taras widokowy z różą wiatrów (kierunkową). W późniejszym czasie wzniesiono tu inne obiekty służące turystom (m.in. zadaszone wiaty, ławy), powstał też sklepik z małą gastronomią prowadzony przez Czechów. U podnóża wieży znajduje się obelisk upamiętniający ks. Stefana Witczaka (Kruszynę), zasłużonego dla tego regionu społecznika. Co ciekawe, to właśnie w tym miejscu rodziła się wolna Europa. 21 sierpnia 1987 r. doszło do historycznego konspiracyjnego spotkania działaczy Solidarności Polsko-Czechosłowackiej. Uczestniczyli w nim m.in. Jacek Kuroń, Jan Lityński, Zbigniew Bujak, Zbigniew Janas, Václav Havel późniejszy prezydent Czech.
Wieża na Górze Borówkowej - trasa
Wejście na Borówkową Górę to niedługa wycieczka z pięknymi widokami z wieży widokowej, atrakcją w postaci nieustanego przekraczania granicy oraz bogactwem borówek!
Najpopularniejszy szlak turystyczny (zielony) na szczyt prowadzi z parkingu przy granicy na przejściu Lutynia Travna, z którego można podziwiać cudowny widok na Masyw Śnieżnika. Na Przełęczy Lądeckiej znajduje się kiosk w którym można nabyć mapy oraz pamiątki regionalne.
Czas przejścia to ok. 1 godz. Pokonuje się w tym czasie odcinek ok. 3 km i różnice poziomów ok. 300 m. Trasa łatwa i przyjemna, rekomendowana dla rodzin z dziećmi.
Najpierw przez łąkę, szeroką polną drogą, dając nam możliwość podziwiania górskiej panoramy. Po ok. 15 min. wchodzimy w las i zaczynamy wspinaczkę. Podejście nie jest bardzo trudne, jednak wciąż w górę, po korzeniach i kamieniach. Po kolejnych 30 min. dochodzimy do grzbietu. Tu miejscami droga się wyrównuje, jednak zasadniczo pnie się w górę. Na szczęście pojawiają się słupki graniczne – dzieciaki mogą być w innym kraju niż rodzice!
W dodatku im bliżej szczytu – tym więcej borówek! 200 m przed szczytem zielony szlak łączy się z czeską trasą rowerową. Na szczycie Borówkowej Góry – poza borówkami – czeka na nas WIEŻA WIDOKOWA Z NIESAMOWITYM WIDOKIEM NA OKOLICĘ!. Wejście bezpłatne, po metalowych, kratkowanych schodach. Rozpoznawanie szczytów i miejscowości ułatwia „kompas” dachu wieży – my, przy nie najlepszej pogodzie zobaczyliśmy nawet odległą o 90 km Śnieżkę!
Wieża na Górze Borówkowej - jak dojechać
Zwiedzając okolicę warto zatrzymać się w pensjonacie Villa Elise znajdującym się zaledwie 16 kilometrów od wieży widokowej.